Uzun zamandır kabızsınız ve her tuvalette zorlanıyorsunuz , bazen kanamalarınız oluyor , son zamanlarda makatta tuvalet sırasında cam kesiği gibi bir acıma var ve bu acı tuvalet sonrasıda devam ediyor.Ağrı önceleri 5-10 dakika iken şimdilerde 30 dakikayı buluyor.Daha önce elime gelmeyen bir deri parçasıda çıktı.
Kabızsınız ve tuvalette zorlanıyorsunuz
Bu klinik tablo klasik kronik anal fissür yani müzminleşmiş makat çatlağının klinik olarak karşımıza çıkan hasta ifadesidir.
Kronik anal fissür
Hastaların ilk başta önemsemediği bu tablo giderek hastayı rahatsız eder ve sosyal hayatında etkilemeye başlar.O kadar ki hasta tuvalet sonrası ağrısı için yatıp uzanmak ister oyüzden dışarı çıkmaktan çekinir.Yine her zamanki sorunumuz utanma duygusu ile hasta doktora gitmekten çekinir. Fakat bu durm hastayı o kadar rahatsız ederki sonunda hekime başvurur.
Hastanın şikayetleri 6 haftadan uzun sürüyorsa hastalık kronik bir hal almış demektir
Burada etken genellikle kabızlık olması haricinde , kronik ishal, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, tüberküloz, iltahaplı barsak hastalıkları, HIV, anal kanser, önceden geçirilmiş makat cerrahisi, cinsel travma buna sebeb olabilir. Konstipasyon harici gelişen anal fissürler genellikle atipik yerleşimlidir.
Akut anal fissür olarak başlayan hastaların yaklaşık %40 ı kronik bir hal alır
Kronik anal fissürün ilk tedavisi , medikaldir.Bunlar oturma banyoları ,analjezikler, dışkı yumuşatıcılar ve yüksek lifli diyet önerilir. Diyet değişiklikleri ve müshillerle konservatif yönetim başarısız olursa,% 2 lidokain jeli, topikal nifedipin, topikal nitrogliserin gibi bir topikal analjezikler veya bir eczane tarafından birleştirilmiş bir topikal nifedipin ve lidokain kombinasyonu içeren başka seçenekler kullanılabilir. Buradaki amaç sfinkterin tonusunun azaltılması ve kan akımının arttırılması ile yara iyilşmesini hızlandırmaktır. Botulinum toksini (BTX) genellikle güvenli olarak kabul edilir ve belirgin bir ağrı kesici sağlar. Fakat botoks uygulamasının başarı şansı %50 dir ve 6-8 ayda bir tekrarlamak gerekir. Konservatif yöntemlerin başarısız olması ve kronik tekrarlayan anal fissürde başarısızlık oranının daha yüksek olması muhtemeldir. Bu durumlarda, altın standart lateral iç sfinkterotomidir. Bu işlemin başarı oranı %96 dır. Doğru hastada uygun teknikle yapılan cerrahi tedavide sonuçlar başarılıdır .Her ameliyatta olduğu gibi istenmeyen durumlar olabilir.
Kronik anal fissür (müzminleşmiş makatta çatlak )
Fissür ameliyatlarında istenmeyen durumlar Kanama Ağrı enfeksiyon İdrar kaçırma Fistül oluşumu – en ciddi komplikasyon
Akut anal fissür olarak başlayan hastaların yaklaşık %40 ı kronik bir hal alır
Dr. Öğretim Üyesi Cenk Ersavaş
Kaynaklar: Brian Jahnny, John V. Ashurst Anal Fissures StatPearls 2019
Choi YS, Kim DS, Lee DH, Lee JB, Lee EJ, Lee SD, Şarkı KH, Jung HJ. Ülseratif Kolitli Hastalarda Perianal Hastalıkların Klinik Özellikleri ve Görülme Sıklığı. Ann Coloproctol. 2018 Jun; 34 (3): 138-143
Mümkün. Botoks yapılabilir. İnternal sfinkterlere bu enjekte edilir. Yaklaşık olarak 2 ay kadar kaslarda paraliziye neden olur. Bu süre sonunda bir doz daha yapılabilir. Botulinum toksini: İnternal sfinkter kasına injeksiyon geçici olarak paralizi yapar, spazm çözülünce yara iyileşmesi hızlanır
Ameliyatsız tedavi, botoks tedavisi başarı oranı nedir?
Başarı oranı cerrahi müdahaleye göre düşüktür. Ancak oluşturduğu etki geçicidir bu yüzden tercih edilebilir.
Evet yapılabilir. Özel hazırlanmış kremler ile yapılabilir. Ancak bu yöntemin başarı olasılığı enjeksiyona göre daha düşüktür.
Anal fissürün ameliyatla tedavisi nasıl yapılır?
Anüsün yani makatın iç yüzünde bulunan istemsiz bir kas vardır. Bu kas ağrı sebebiyle spazma uğrar ve kısır bir döngüye neden olur. Cerrahi Tedavi lateral internal sfinkterotomi, cerrahi olarak internal sfinkterin kesilmesi işlemidir.
Cerrahi olarak yapılan ameliyatın yan etkileri var mı?
Evet, bu kasın kesilmesinden sonra bazı hastalarda gaz kaçırma, çok sıkıştığında büyük abdesti tutamama gibi sorunlar olabilir. Ancak bir kaç ay içinde diğer kaslar bu kontrolü sağlar. Bazı kişilerde kalıcı olabilir.
Anal fissür ameliyatlarından sonra gaz kaçırma olabilir bir süre sonra kendiliğinden düzelir
Ameliyatsız tedavi de de bu tür problemler olur mu?
Genellikle olmaz. Bir kaç tekrarlayan botoks tedavilerinde nadiren bu tür kalıcı gaz tutamama problemi olabilir. Çoğunlukla botoksun etkisi geçtikten sonra sfinkter fonksiyonları normale döner.